De afweertechnieken bij Krav Maga hoeven er niet mooi uit te zien. ‘Als het maar effectief is.
Zelfverdediging op z’n Israëlisch
Meer dan de helft van de vrouwen is weleens ongewenst gezoend, aangeraakt of zelfs aangevallen door een man. Bij hem ligt de schuld, hij moet zijn gedrag aanpassen. Tegelijkertijd willen vrouwen zelf ook iets doen aan hun weerbaarheid. Aan die vrouwen geeft instructrice Yolanda Heijdel zelfverdedigingscursussen Krav Maga.
‘Dit is Ronald. Hij gaat jullie vandaag aanvallen.’ Een groep van ongeveer vijftien vrouwen kijkt bedenkelijk naar de grote, stevige man die voor hen staat. Instructrice Yolanda Heijdel stelt hen gerust. ‘Hij is een vriendelijke gast.
Maar vandaag moet je hem gewoon in zijn kruis schoppen.’ De groep vrouwen is op deze koude woensdagavond naar een gymzaal in het Haagse stadsdeel Laak gekomen voor de laatste van vier lessen Krav Maga. Het doel: je veiliger voelen op straat en weten wat je moet doen als je wordt belaagd door een ‘smeerlap’.
Steeds meer vrouwen melden zich aan voor cursussen om aan hun weerbaarheid te werken, merkt Heijdel. Met de moord op Anne Faber nog vers in het geheugen en de #metoodiscussie die in de hele wereld woedt, worden vrouwen waakzamer. Wat als het hun overkomt, kunnen zij wel weerstand bieden?
‘ik wil weten hoe ik een belager van me af kan slaan’
- Naam: Ada van de Vendel
- leeftijd: 70 jaar
- Woonplaats: Den Haag
‘Ik denk niet dat mannen zich in de loop der tijd agressiever zijn gaan gedragen.
Maar vroeger werd dat gedrag wel meer geaccepteerd. Dat is nu anders, vrouwen pikken het niet meer als mannen aan hen zitten. Dat is een goede zaak, mannen en vrouwen horen gelijkwaardig te zijn. Ik ben deze zelfverdedigings- cursus gaan doen, omdat ik wilde weten hoe ik mijzelf fysiek kon verdedigen. Dat is gelukkig nog nooit nodig geweest, ik heb geen negatieve ervaringen met mannen.
Maar ik wil weten wat ik zelf kan doen, manieren leren hoe ik in geval van nood een belager van me af kan slaan. Zo heb ik iets om me te verweren zonder dat ik een wapen bij me draag. Je merkt dat vrouwen tijdens deze lessen meer power krijgen en harder van zich durven afbijten. De eerste les waren de klappen nog zacht en werd er niet hard geschreeuwd, maar dat was bij deze vierde les wel anders. Ik kan het leeftijdsgenoten echt aanraden om een zelfverdedigingscursus te doen. Het is wel pittig, maar dat is goed, want zo is de realiteit ook. Het is bijzonder om te ontdekken hoeveel je nog kunt.
Daar hoef je niet per se een jonge, sportieve meid voor te zijn.’
Israël
De verdedigingskunst Krav Maga vindt zijn oorsprong in Israël. De technieken zijn in de twintigste eeuw bedacht door Imi Lichtenfeld, die in zijn jeugd geconfronteerd werd met antisemitisme.
Hij wilde weerstand kunnen bieden tegen het geweld dat daarmee gepaard ging en werd instructeur voor Krav Maga. De techniek biedt dan ook bescherming bij praktische situaties, van tasjesdieven tot berovingen, van een knokpartij tot een pistool tegen je hoofd. Vanaf de jaren zestig werd de vechtsport steeds internationaler en ook in Nederland kwamen scholen.
Toch is de binding met Israël nooit verdwenen, vertelt Heijdel. Namens de International Krav Maga Federation geeft ze de speciale Stay Away-cursus voor vrouwen. ‘Daarvoor ben ik opgeleid door Israëli’s, ik heb ook in Israël examen gedaan. We wisselen veel met elkaar uit en jaarlijks moet ik trainingen doen om instructeur te kunnen blijven.’
Voordat ‘aanvaller’ Ronald wordt ingeschakeld, gaan de vrouwen eerst met elkaar op de vuist.
Ze proberen elkaar te slaan op de schouder en de heup. Het is de bedoeling dat de ‘slachtoffers’ dat voorkomen door hun arm horizontaal voor zich te houden, de belager weg te duwen en daarbij te schreeuwen: ‘Ga weg!’ Geluid maken is erg belangrijk, zegt Heijdel. ‘Je moet jezelf laten horen, schreeuw om hulp of ‘brand’ zodat mensen je opmerken. Probeer zo snel mogelijk weg te komen, naar veilige plekken waar mensen zijn en licht brandt.’
Zelfverdediging
De afweertechnieken zien er niet allemaal even fraai uit. Er wordt wild geslagen, geschreeuwd en geduwd. Het gaat er bij Krav Maga dan ook niet om hoe het eruitziet, vertelt Ronald. ‘Dan had je maar op karate moeten gaan’, zegt hij. ‘Het hoeft niet mooi te zijn, als het maar effectief is.’
Dat is volgens instructrice Heijdel een van de belangrijkste verschillen tussen Krav Maga en andere vechtkunsten. ‘Ik heb zelf veel aan thaiboxen gedaan, een echte vechtsport. Dat is in veel opzichten anders dan Krav Maga: bij vechtsporten sta je een-op-een, probeer je punten te scoren en moet je je aan de regels houden. Bij Krav Maga staat zelfverdediging voorop, de enige regels zijn de juridische regels.’
Een belangrijk onderdeel van die zelfverdediging is het mannelijke geslachtsdeel. ‘Ballen, neus, ballen, neus’, roept Heijdel geregeld tegen de vrouwen, want ook het gezicht is een geliefd doel.
Met stootkussens voor hun lichaam doen de vrouwen om de beurt aanvallers na. De slachtoffers delen harde schoppen uit met hun voeten en knieën op de plek waar het kruis zit. ‘Je moet ervoor zorgen dat de dader op een afstand komt te staan, zodat je kunt vluchten’, legt Heijdel uit.
Realiteit
Om je goed te kunnen voorbereiden op mannelijke belagers, worden crisissituaties zo precies mogelijk nagebootst. Daarom vindt een gedeelte van de les buiten plaats en is Ronald er deze keer bij. ‘De kracht van een man voelt anders dan die van vrouwen. We proberen zo realistisch mogelijk te zijn. Daarom gaan we ook in het donker naar buiten, om aan intuïtie te werken’, zegt Heijdel.
De vrouwen worden om de beurt belaagd door Ronald. ‘Ik vind het wel een beetje zielig voor hem’, zegt iemand. ‘Veertien vrouwen die op één avond in je kruis trappen, dat is zelfs voor Ronald wel erg veel’, grapt ze. Ronald doet al jaren aan Krav Maga, maar heeft voor deze gelegenheid wel een bescherming voor zijn kruis bevestigd. ‘Anders is het na één schop over.’
Middelbare school
Als het aan Heijdel ligt, beginnen zelfverdedigingslessen veel eerder, bijvoorbeeld al op de middelbare school. ‘Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen. Vrouwen twijfelen vaak aan zichzelf: ligt het aan mij, doe ik niet te moeilijk? Het is goed om bevestigd te krijgen dat je naar je gevoel moet luisteren’, zegt Heijdel.
‘Zulke trainingen helpen daarbij. Dat is heftig, want het gaat om seksueel geweld en we noemen alles gewoon bij de naam. Maar ik merk dat vrouwen die deze cursus volgen zich echt een stuk veiliger voelen. Dat vind ik belangrijk, dat vrouwen gewoon op straat kunnen lopen zonder over hun schouder te hoeven kijken.’
Door: Infinity-Defense